In onze prestatiegerichte maatschappij ligt de nadruk sterk op denken, plannen en presteren. We leren van jongs af aan hoe belangrijk het is om onze doelen na te streven en door te zetten. Maar wat als dat ‘doorzetten’ ten koste gaat van je eigen welzijn? Wat als je hoofd steeds bepaalt dat je moet doorgaan, terwijl je lichaam eigenlijk iets heel anders aangeeft?
Veel mensen ervaren een constante innerlijke strijd tussen wat hun hoofd wil en wat hun lichaam nodig heeft. Ze voelen zich moe, gespannen of krijgen vage fysieke klachten, maar negeren deze signalen. Ze zetten door, omdat ‘het moet’, tot op het punt dat ze uitgeput raken en misschien zelfs een burn-out krijgen. Dit is roofbouw op je eigen systeem – een patroon dat diep geworteld kan zijn in je overtuigingen, opvoeding en familiegeschiedenis.
Wat vertelt je lichaam je echt?
Ons lichaam is wijs en communiceert continu met ons. Wanneer je spanning voelt, pijn ervaart of vermoeidheid opmerkt, geeft je lichaam je waardevolle informatie. Maar als je gewend bent om vooral naar je hoofd te luisteren, kan het lastig zijn om deze signalen serieus te nemen. Je vertelt jezelf misschien dat het ‘erbij hoort’, dat je ‘niet mag klagen’ of dat je ‘pas mag rusten als het werk af is’.
Dit soort overtuigingen zijn niet zomaar ontstaan. Vaak hebben ze een systemische oorsprong: ze zijn overgenomen uit je familiesysteem of cultuur. Misschien heb je van huis uit geleerd dat hard werken gelijkstaat aan waardevol zijn, of dat rusten gelijkstaat aan zwakte. Dit soort diepgewortelde patronen kunnen ervoor zorgen dat je structureel over je eigen grenzen heen gaat.
Hoe systemisch werk kan helpen
Systemisch werk helpt je om inzicht te krijgen in deze onbewuste patronen en dynamieken. Door naar je familiesysteem te kijken, kun je ontdekken waar bepaalde overtuigingen en gedragingen vandaan komen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je de last van een ouder draagt, of dat je een loyaliteit voelt naar je familie die je onbewust dwingt om altijd maar door te gaan.
Door deze systemische verbanden te herkennen, kun je jezelf toestemming geven om andere keuzes te maken. Je kunt leren om je lichaam serieus te nemen en beter voor jezelf te zorgen, zonder schuldgevoel of angst. Systemisch werk helpt je om te begrijpen dat jouw grenzen respecteren niet betekent dat je tekortschiet, maar juist dat je verantwoordelijkheid neemt voor je eigen welzijn.
Van roofbouw naar herstel
Wanneer je leert luisteren naar de signalen van je lichaam en de onderliggende patronen erkent, kun je de vicieuze cirkel van roofbouw doorbreken. Dit betekent dat je bewust ruimte gaat maken voor rust, herstel en zelfzorg. Dat je leert voelen wanneer je echt een pauze nodig hebt, en dat je jezelf toestaat om daar ook naar te handelen.
Dit is geen zwakte, maar een vorm van kracht. Een kracht die voortkomt uit zelfbewustzijn en verbinding met jezelf. Door systemisch werk te combineren met bewust luisteren naar je lichaam, creëer je een basis voor duurzaam welzijn. Je hoeft niet te wachten tot je lichaam je dwingt om stil te staan – je kunt er nu al voor kiezen om beter voor jezelf te zorgen.
Dus stel jezelf eens de vraag: wat heeft mijn lichaam me vandaag te vertellen? En durf je daarnaar te luisteren?