Cognitieve gedragstherapie

“Ik weet niet meer wat ik moet doen” zegt hij. “Inmiddels zit ik al een halfjaar thuis met een burn-out en de klachten die ik heb worden maar niet minder. De bedrijfsarts heeft me doorverwezen naar een psycholoog maar die kon ook niets met me. Ik kon me niet concentreren tijdens de gesprekken en het leek wel alsof het niet binnen kwam wat hij zei.. Teneinde raad ben ik zelf maar op zoek gegaan naar gerichte hulp. Ik hoop dat u me wel kunt helpen”.

Dit is niet de eerste keer dat ik iemand helemaal radeloos voor me heb zitten. Als ik vraag welke begeleiding aangeboden is komt dat neer op cognitieve gedragstherapie. Wat is dat eigenlijk?

Wat is cognitieve gedragstherapie?

Bij cognitieve gedragstherapie behandel je het gedrag en de manier van denken van de cliënt. Daar is op zich niets mis mee. Door anders te reageren veranderen je gevoelens en gedachten en door anders te denken veranderen je gevoel en je gedrag. Zo werk je aan een verbetering van je klachten. Dit werkt ook prima als je milde stressklachten hebt. Dan heb je een periode teveel gedaan en ben je te weinig hersteld. Je voelt je vermoeider en kunt een kort lontje hebben. Wellicht meld je je wat vaker ziek dan anders. Je kun het vergelijken met een batterij die na een nacht slapen of een weekendje rust niet meer volledig oplaad. We noemen dit de preventieve fase. Anders reageren en denken werkt dan zeer doeltreffend om je batterij weer volledig op te laden.

Roofbouw

Echter, het wordt anders als de klachten erger worden en je maar doorgaat. Je pleegt roofbouw op jezelf. Behalve een hersteltekort zijn er nu ook veranderingen in je stresssysteem (je lichaam maakt teveel stresshormonen aan). Je herstelt niet meer door even te rusten en je herstelvermogen werkt ook niet meer goed. Je hebt steeds meer klachten variërend van allerlei cognitieve klachten (bv. moeite met concentreren en een slechter geheugen), lichamelijke klachten (zoals spierspanning, hoge hartslag en slecht slapen) en emotionele problemen (gejaagd, gespannen, emotioneel, angstig en prikkelbaar). Je zult ook merken dat je gedrag is veranderd. Je leefstijl wordt slechter, je hebt de neiging je terug te trekken en kunt een cynische houding hebben en minder ontspannen en genieten. Je batterij is langzaam aan het leeglopen.

Stresssysteem

Als je nu nog doorgaat met werken dan raakt je stresssysteem helemaal ontregeld. Je hebt een burn-out. Je batterij is nu helemaal leeg. Het is belangrijk dat je nu de juiste hulp krijgt en je herstelvermogen weer geactiveerd wordt. Dit gaat namelijk niet vanzelf.

Onderzoek wijst uit dat starten met fysiek herstel bij een burn-out, voordat je start met een beter zelfmanagement, zeer goede resultaten oplevert die blijvend zijn. Dit in tegenstelling tot cognitieve gedragstherapie. Reden daarvoor is dat de cognitie onvoldoende werkt als je een burn-out hebt.

Tevens wijst onderzoek uit dat als je direct gerichte begeleiding krijgt bij een burn-out je eerder hersteld bent en je dus ook eerder je carrière weer kunt oppakken!